หากใครกำลังสงสัยว่าซีสต์คืออะไรและซีสต์เกิดจากอะไร ทางเพจคงต้องขออธิบายว่าซีสต์คือถุงที่บรรจุของเหลวอย่างไขมัน น้ำ หรืออากาศไว้ภายในถุงนั้น ซึ่งทำให้มีลักษณะคล้ายก้อนหรือตุ่มเกิดขึ้นตามร่างกาย จัดเป็นความผิดปกติที่ไม่อันตรายเพราะไม่ใช่มะเร็ง แต่ก็สามารถพบซีสต์ได้กับทุกเพศทุกวัย และทุก ๆ ส่วนของร่างกาย
ซีสต์ เกิดจากอะไรกันแน่
ในเมื่อซีสต์ไม่ได้เป็นทั้งเนื้อร้าย แต่มีไว้ก็ไม่ใช่เรื่องที่ดีเลย แล้วซีสต์เกิดจากอะไรกันแน่ ก้อนถุงน้ำชนิดนี้มันมาได้ยังไงกันนะ คุณผู้อ่านมารู้คำตอบไปพร้อม ๆ กันดีกว่า ว่าเจ้าถุงน้ำหรือซีสต์นั้นเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันของเรานั่นเอง ไม่ว่าจะเป็นการนอนดึก นอนน้อย พักผ่อนไม่เพียงพอ การรับประทานอาหารที่ไม่มีประโยชน์ อีกทั้งยังทานอาหารรสชาติที่เค็มจัด หวานจัด หรือมีรสจัดจ้าน ก็ล้วนนำพาให้ซีสต์ถามหา
นอกจากนี้ซีสต์เกิดจากอะไรได้อีกบ้างนั้น ก็เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์หนัก สูบบุหรี่จัด หรือแม้แต่การไม่ยอมออกกำลังกาย รวมทั้งการมีความเครียดสะสมก็ทำให้เป็นซีสต์ได้อีกด้วย
ซีสต์ใช่เนื้องอกไหม
อย่างที่ทางเพจได้เกริ่นไว้แล้วว่าซีสต์ไม่ได้มีความอันตราย แม้จะไม่ใช่มะเร็งแต่ก็มีสิทธิ์พัฒนาไปเป็นมะเร็งได้ แต่ก็มีโอกาสเกิดเป็นมะเร็งขึ้นได้น้อยมาก ๆ ซีสต์แม้จะเป็นเนื้องอกชนิดหนึ่ง แต่ก็มีความแตกต่างจากเนื้องอกชนิดร้ายแรงตรงที่เนื้องอกมีลักษณะเป็นก้อนเนื้อตัน ๆ ไม่มีของเหลวหรือสารคัดหลั่งอยู่ข้างในเหมือนกับซีสต์ แม้ว่าเนื้องอกจะเป็นผลผลิตของเซลล์ที่เจริญผิดปกติคล้ายซีสต์ก็ตาม แต่ว่าเนื้องอกไม่ใช่ซีสต์ และซีสต์ก็ไม่ใช่เนื้องอก เพียงแค่คนที่เป็นซีสต์จะมีความทรมานหากถุงน้ำแตกออกมา หรือมีความรู้สึกเจ็บปวดหากตำแหน่งที่เกิดซีสต์นั้นไปรบกวนอวัยวะข้างเคียง
ซีสต์ สามารถรักษาให้หายได้ไหม
คุณผู้อ่านที่รู้แล้วว่าซีสต์เกิดจากอะไร ก็สามารถเบาใจได้เลยว่าซีสต์สามารถรักษาให้หายได้ ซึ่งก็มีวิธีการรักษาต่าง ๆ กันไปตามดุลพินิจของแพทย์ โดยวิธีรักษาเหล่านั้นมีดังต่อไปนี้
1.การผ่าตัดออก
แพทย์จะพิจารณาผ่าตัดเอาซีสต์ออกในกรณีที่ซีสต์มีการอักเสบติดเชื้อบ่อย ๆ หรือมีโอกาสที่จะเกิดการอักเสบติดเชื้อ แต่สำหรับซีสต์บางชนิดก็ไม่จำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัด
2.การใช้เลเซอร์สำหรับรักษาซีสต์ขนาดเล็ก
สำหรับซีสต์ที่มีขนาดเล็กและอยู่ตื้น แพทย์อาจจะให้การรักษาด้วยการเจาะและใช้เครื่องมือสำหรับกดสิวเพื่อกดของเหลวที่อยู่ในซีสต์ออกมา นอกจากนี้ยังมีการใช้เลเซอร์หรือใบมีดขนาดเล็กเปิดซีสต์และนำผนังซีสต์ออกได้ด้วย ซึ่งเป็นวิธีการที่ได้ผลแต่ต้องใช้เวลาและต้องมีความเชี่ยวชาญ เพราะมีโอกาสเกิดแผลเป็นเล็ก ๆ ตามมาได้ง่าย ๆ
3.การเจาะดูดสารที่อยู่ในซิสต์
เนื่องจากสารหรือของเหลวที่อยู่ในซีสต์เป็นน้ำมัน แพทย์จึงอาจพิจารณาการรักษาด้วยการใช้เข็มเจาะดูดน้ำมันที่บรรจุอยู่ในซีสต์ และลอกเอาผนังของซีสต์ออก
4.การรักษาด้วยการใช้ยา
ยารักษาซีสต์มีหลากหลายชนิดด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น oral isotretinoin ที่ใช้รักษากรณีก้อนซีสต์มีการอักเสบมาก แต่ยาตัวนี้จะมีผลการรักษาอยู่ได้ไม่นาน และมักเป็นซ้ำได้หลังจากหยุดยา ส่วนการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะอื่น ๆ ก็เช่น oral tetracycline, topical clindamycin, or benzoyl peroxide wash (ie, antibiotics with anti- inflammatory properties) ก็จะมีประโยชน์ในการรักษาก้อนซีสต์ที่มีการอักเสบ ซึ่งยาที่แพทย์ใช้รักษาล้วนขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วย
5.รักษาด้วยยาร่วมกับการผ่าตัด
ในกรณีที่ซีสต์มีการอักเสบติดเชื้อลุกลามก็อาจต้องรักษาด้วยยาปฏิชีวนะร่วมกับการผ่าซีสต์เพื่อระบายให้หนองออกมา
อย่างไรก็ตามการรักษาด้วยวิธีผ่าตัดที่ดูรักษาได้แน่นอนก็ไม่ได้ป้องกันการเกิดซีสต์ขึ้นใหม่ และยังมีโอกาสเกิดแผลเป็นตามมาได้ ดังนั้นผู้ป่วยจึงต้องพิจารณาวางแผนการรักษาซีสต์กับแพทย์อย่างดี นอกจากนี้ผู้ที่รู้ว่าซีสต์เกิดจากอะไรแล้วไม่อยากเป็นซีสต์ก็ต้องป้องกันตัวเองด้วยการดูแลตัวเองในระยะยาว ทั้งพักผ่อนให้เป็นเวลา รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และหลีกเลี่ยงความเครียดที่ไม่จำเป็น เพียงเท่านี้ก็สามารถลดโอกาสที่จะเกิดซีสต์ขึ้นได้แล้ว
อ่านบทความ “คันช่องคลอด” ภาวะอันตรายของผู้หญิงที่ต้องรีบปรึกษาหมอ