หนุ่ม ๆ สาว ๆ หลายคนอาจจะกำลังกลุ้มอกกลุ้มใจเมื่อส่องกระจกแล้วเห็นผมหงอกงอกแซมมากับผมสีดำซะงั้น แต่เรายังอยู่ในวัยที่เรียกว่าวัยรุ่นอยู่เลยนี่นา แล้วทำไมถึงมี ผมหงอกก่อนวัย ได้กันล่ะ วันนี้มาไขข้อข้องใจกันเลยดีกว่า
ทำไมคนเราถึงมีผมหงอก
อย่างที่รู้กันดีว่าผมหงอกเกิดขึ้นได้เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ เป็นเพราะการผลิตเม็ดสีของเส้นผมลดลงจึงทำให้ผมเปลี่ยนจากเฉดสีเข้มกลายเป็นสีเทาหรือสีขาว ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ก็ได้หาคำตอบของการตั้งคำถามที่ว่า “ทำไมคนเราถึงมีผมหงอก” ด้วยการศึกษาเจาะลึกจนเข้าใจว่า ในแรกเริ่มเดิมทีแล้วสีผมของคนเรามีสีขาว แต่สิ่งที่ทำให้เส้นผมมีสีสันต่าง ๆ กันไปนั้นเรียกว่า เมลานิน ซึ่งกระจายตัวอยู่ในผมชั้นกลาง และเจ้าตัวเมลานินนี้ก็ถูกสร้างมาจากเซลล์เม็ดสีที่มีชื่อเรียกว่า เมลาโนไซต์ จะอยู่บริเวณชั้นผิวหนังด้านบนที่เส้นผมงอกขึ้นมา หรือก็คือปุ่มรากผมนั่นเอง
เมื่อเริ่มมีการสร้างเส้นผม เซลล์เมลาโนไซต์ก็จะให้เม็ดสีเมลานินกับเซลล์ที่มีโปรตีน (หรือที่เรียกว่าเคราติน) อันเป็นโครงสร้างหนึ่งของเส้นผม จึงทำให้สีผมของคนเรานั้นมีความเข้มความอ่อนและมีสีต่าง ๆ กันไป และเส้นผมกับเส้นขนในแต่ละระยะก็มีอายุไม่เท่ากันด้วย
ดร.เดสมอนด์ โทบิน ผู้เชี่ยวชาญทางด้านเซลล์ชีววิทยาได้สันนิษฐานว่าปุ่มรากผมนั้นมี Melanogenic Clock ที่จะชะลอหรือหยุดการทำงานของเซลล์เมลาโนไซต์ ซึ่งจะไปลดเม็ดสีที่เส้นผมได้รับ ทำให้เกิดผมขาว ผมหงอก หรือสีของเส้นผมอ่อนลงนั่นเอง จะสังเกตได้ว่าก่อนที่ผมของเราจะร่วงนั้นปลายรากผมมักจะมีสีจางลงอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งสิ่งเหล่านี้ก็คือการทำงานตามธรรมชาติของเส้นผม
ผมหงอกก่อนวัยเกิดจากอะไรบ้าง
หลาย ๆ คนคงอยากจะรู้กันแล้วว่าการที่มีผมหงอกทั้งที่ยังอายุไม่เยอะนั้นเกิดจากอะไรกันแน่ ซึ่งก็มีสาเหตุหลัก ๆ 7 อย่างดังต่อไปนี้
1.การที่เส้นผมเปลี่ยนเป็นสีเทาหรือสีขาว หรือที่เรียกว่ามีผมหงอกก่อนวัยได้นั้นส่วนหนึ่งมาจากกรรมพันธุ์ เนื่องจากยีนส์ที่ควบคุมการเสื่อมประสิทธิภาพของเม็ดสีของปุ่มรากผมเป็นตัวที่ทำให้ผมแต่ละเส้นของคนแต่ละคนมีอัตราการหลุดร่วงและเกิดผมหงอกเร็วหรือช้าต่างกันไป
2.นอกจากนี้ก็ยังมีปัจจัยอื่น ๆ เช่น การได้รับสารพิษหรือมลพิษทางอากาศ ก็เสี่ยงทำให้มีผมหงอกก่อนวัยได้ด้วยเช่นกัน
3.การขาดวิตามินบี 12 ก็มีส่วนทำให้เกิดผมหงอกได้ไวกว่าคนที่ได้รับวิตามินบี 12 อย่างครบถ้วน
4.การมีความเครียดส่งผลให้เกิดผมหงอกก่อนวัยได้ง่าย เพราะสมองจะหลั่งสารที่ไปลดประสิทธิภาพการทำงานของสเต็มเซลล์ที่รากผม ทำให้รากผมไม่แข็งแรง การผลิตเม็ดสีไม่ปกติ จนทำให้ผมเกิดเป็นสีขาว
5.การมีโรคบางชนิด เช่น โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง โรคไทรอยด์ โรคเบาหวาน โรคโลหิตจาง โรคของระบบประสาท โรคด่างขาว ผมร่วงเป็นหย่อม ป่วยเป็นมาลาเรีย และเป็นไข้หวัดใหญ่ ฯลฯ
6.การสูบบุหรี่จัด
7.พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือนอนดึกเป็นประจำ
ผมหงอกก่อนวัยรักษาหายไหม
นับเป็นเรื่องน่าเศร้าที่ยังไม่มีวิธีรักษาผมที่หงอกก่อนวัยให้กลับมาดำเข้มเหมือนเดิม แต่ถ้าผมหงอกเฉพาะส่วนปลายผมไม่เกิน 1 ใน 10 ของเส้นผมสามารถใช้การตัดซอยเฉพาะส่วนปลายที่หงอกทิ้งไปได้ แล้วผมที่งอกใหม่ก็จะมีโอกาสเป็นผมเส้นสีเข้มมากกว่าสีเทาหรือสีขาว แต่ก็ไม่มีอะไรรับประกันว่าผมจะไม่กลับมาหงอกอีก ซึ่งนอกจากนี้ก็ยังมีอีกวิธีที่ยอดนิยมนั่นก็คือการย้อมสีผมเพื่อปกปิดผมหงอกนั่นเอง
อันที่จริงผมหงอกที่สามารถกลับมาเป็นผมดำได้นั้นก็มีด้วยเช่นกัน แต่เป็นผมหงอกที่เกิดจากโรคภายในร่างกายดังที่ได้บอกไว้ในข้อที่ 5. ซึ่งถ้าหากรักษาโรคเหล่านี้ให้หายผมก็จะกลับมาดำหรือมีสีเข้มได้อีกครั้ง
สำหรับใครที่ได้อ่านบทความนี้และกำลังประสบปัญหา ผมหงอกก่อนวัย อยู่ก็อาจต้องผิดหวังกันไม่น้อยที่ไม่มีวิธีรักษาผมหงอกให้หายขาด แต่อย่าลืมว่าสีของผมนั้นเกิดขึ้นตามธรรมชาติ และผมจริง ๆ ของคนเราก็มีพื้นฐานเป็นสีขาวอยู่แล้ว ดังนั้นควรทำใจให้ผ่อนคลาย พยายามอย่าเครียดและอย่ายึดติดกับผมหงอกให้มากเกินไป เพราะอย่าลืมว่ายิ่งเครียดก็จะยิ่งทำให้สีผมจางลงได้อีก
อ่านบทความ เครียดลงกระเพาะ โรคสุดฮิตของมนุษย์เงินเดือน
เครดิตรูปภาพทั้งหมด : www.pixabay.com